پس از تظاهرات ميليوني «جمعة الرحيل»،
انقلاب مصر به کجا خواهد رفت؟
شنبه، 16 بهمن 1389/ 5 فوريه 2011، ساعت
5:30 صبح به وقت ايران/ 4 صبح به وقت مصر
انقلاب مصر، تعبيري که کاملاً رواج يافته،
يازدهمين روز خود را سپري کرد؛ روزي که
"يوم
الرحيل"
ناميده مي‌شد يعني
"روز
رفتن"
مبارک. در سراسر مصر ميليون‌ها نفر در
تظاهرات بعد از نماز جمعه شرکت کردند.
«ميدان آزادي» قاهره، که اکنون در
شبکه‌هاي انگليسي نيز نه «ميدان تحرير»
بلکه «ميدان آزادي» Liberation Square
خوانده ميشود، چهره دولتي مستقل به خود
گرفته بود. بيش از يک ميليون نفر دراجتماع
«ميدان آزادي» قاهره، حدود نيم ميليون نفر
در تظاهرات بندر اسکندريه و ميليون‌ها نفر
در ساير شهرها حضور داشتند. با توجه به
حساسيت افکار عمومي جهان و تمرکز
خبرگزاري‌ها بر «ميدان آزادي»، حکومت
مبارک- سليمان کوشيد از خشونت پرهيز کند و
سيمايي «دمکرات» از خود نشان دهد. شعار
مردم سرنگوني رژيم است: «الشعب يريد اسقاط
النظام.» هر چند برخي کوشيدند اين شعار را
به سقوط شخص مبارک تقليل دهند ولي توفيقي
نيافتند. هم‌اکنون استقرار مردم در «ميدان
آزادي» ادامه دارد و حکومت نيز اصراري
براي تخليه ميدان نشان نمي‌دهد.
به‌نظر مي‌رسد طرح انتقال قدرت از مبارک
در رايزني ميان دولت اوباما و قدرت‌هاي
بزرگ اروپاي غربي و هيئت حاکمه مصر، به
رهبري حسني مبارک و عمر سليمان، فراهم شده
است و هم‌اکنون عمر سليمان، اين چهره
مقتدر و پيچيده اطلاعاتي خاورميانه،
مي‌داند چه مي‌کند و از حمايت آمريکا و
بريتانيا اطمينان دارد. انتقال قدرت از
شخص مبارک قطعي است ولي مي‌خواهند ساختار
سياسي و امنيتي و نظامي مصر محفوظ بماند.
احتمالاً نقشه اين است که طي يک دوره
انتقالي سريع، مثلاً شايد با برگزاري
انتخابات زودهنگام، قدرت به شخصي مقبول
انتقال يابد ولي ساختار در دست عمر سليمان
و مهره‌هاي تعيين‌کننده رژيم مصر، منهاي
مبارک، باقي بماند و شايد حتي ژنرال
سليمان نيز به پشت پرده رود و مهره‌هاي
جوان‌تر و ناشناخته، که بدنام نيستند،
جايگزين او و ديگران شوند. پيش‌تر گمان
مي‌رفت برادعي گزينه مقبول است ولي عمرو
موسي، دبيرکل اتحاديه عرب، نيز وارد صحنه
انقلاب مصر شد و در «ميدان آزادي» حضور
يافت. شايد عمرو موسي را گزينه مقبول‌تري
تشخيص داده‌اند.
هنوز آينده مصر مبهم است. آنچه گفته شد
احتمالات است. معهذا، به‌نظر مي‌رسد
راه‌کارهاي مبتني بر خشونت براي تخليه
انرژي و پتانسيل مردم بوده و دوره گذار
آغاز شده. ولي معلوم نيست مردم تا چه حد
اين «گذار» طراحي شده توسط عمر سليمان و
کارشناسان آمريکايي- انگليسي را خواهند
پذيرفت. مردم مي‌کوشند از خشونت پرهيز
کنند و رفتارشان بسيار عقلايي است. در
مقابل، رسانه‌هاي نئوکان در آمريکا و
افراطيون اسرائيل همچنان بر طبل خطر سلطه
«بنيادگرايي اسلامي» بر مصر مي‌کوبند.
اخوان المسلمين، قدرتمندترين سازمان سياسي
مصر، که دهه‌ها تجربه در پشت سر دارد و
ساليان مديد به شدت سرکوب شده، بسيار
محتاطانه عمل مي‌کند. اين سازمان، که از
دهه‌هاي 1950 و 1960 ميلادي منبع الهام
انقلابيون جوان مسلمان در خاورميانه و از
جمله ايران بود، مي‌کوشد به ابزار يا
بهانه براي حفظ رژيم مبارک بدل نشود.
دمکراسي به سود اخوان المسلمين است و مدل
مطلوب آن‌ها تحولات ترکيه است.
موزه ملّي مصر، به عنوان يکي از مهم‌ترين
گنجينه‌هاي تاريخ جهان، آماج دستبرد قرار
گرفته است به‌رغم اين‌که مردم در روزهاي
اخير بسيار کوشيدند اين موزه را از غارت
حفظ کنند. اين فاجعه‌اي جبران نشدني است.
اکنون، زمان مناسبي است که کساني چون عمر
سليمان به تاراج اين گنجينه دست زنند و هر
گونه مفقود شدن احتمالي اشياء منحصر به
فرد را به حوادث جاري نسبت دهند. اين
فرجام شوم يکي از سه گنجينه بزرگ بازمانده
از کهن‌ترين تمدن‌هاي منطقه (بين‌النهرين،
ايران و مصر) است که يکي پس از ديگري، و
هر يک به نحوي، به تاراج رفتند.
امروز، شنبه، نيز مي‌کوشم تحولات
دوازدهمين روز انقلاب مصر را دنبال کنم.
نظرات:
هادي بيات: در ماجراي عثمان مصريان يک پاي
قتل خليفه بودند. ايشان بسيار باحوصله عمل
کردند و اعتراض‌شان هم معقول بود. اما
عاقبت‌الامر کساني بودند که به هيچ وجه از
درخواست‌شان براي برکنار کردن عثمان کوتاه
نيامدند تا او را به قتل رساندند.
اتفاقاتي که تا به حال رخ داده و سعي
مصريان در آرام کردن ماجرا با توجه به
روحيات ايشان شايد يک روي سکه باشد. بايد
ديد مصريان اعم از اخوان و ديگران تا آخر
صبر مي کنند يا نه؟
شهبازي: حوالي ساعت 9:30 صبح به وقت مصر
از آتش سوزي و انفجار در منطقه عريش، واقع
در شمال سينا و نزديک لوله هاي گاز و مرز
اسرائيل، خبرهايي منتشر شد. کمي بعد،
رويترز به نقل از تلويزيون دولتي مصر
گزارش داد که "تروريست ها" يک خط لوله
اسرائيل- مصر را در شمال سينا هدف قرار
داده‌اند.
آيا سناريوي جنگ مصر و اسرائيل،
با هدف فرونشاندن انقلاب مصر، آغاز شده
است؟
- مردم در ميدان آزادي قاهره حضور فعال
دارند و در حال تحکيم سنگرها و مواضع خود
براي مقابله با حملات احتمالي نيروهاي
لباس شخصي.
حميدرضا علاقبند: اين فرد به بي بي سي گفت
وقت آن است که مردم به سر کار و زندگي شان
برگردند. انگليس دارد به زبان مي‌آيد که
مخالفان بس کنند. [+]
شهبازي:
“10:03am Sources tell Al Jazeera that a
small amount of explosives had been
placed in a control room along the
pipeline which goes from northern Sinai
to Israel and Jordan. Our correspondent
in Cairo says no major damage was caused
to the pipeline, which goes mainly
underground. A small amount of gas has
been leaked but the leak has now been
contained
.”
ماجراي مشکوکي است اين انفجار
لوله گاز در نزديکي مرز اسرائيل. به گزارش
رويترز، "بخش اردني اين خط لوله دچار آسيب
شده. به هر حال به نظر مي رسد انتقال گاز
مصر به اسرائيل به طور احتياطي، متوقف شده
باشد." در اين باره اخبار ضد و نقيضي
منتشر ميشود.
مصطفي عبدالملکي: اميدوارم به انقلاب 57
ايران ختم نشه.
مصطفي پورمحمدي: واقعاً يک وضعيت هزارتوي
خيلي پيچيده شده است. اميدوارم مردم مصر
بتوانند بر اين موقعيت پيچيده مسلط بشوند
و جلوي انواع سوءاستفاده را بگيرند.
شهبازي: اين ماجراي انفجار لوله گاز
اسرائيل در حال تبديل شدن به يک حادثه مهم
است. عجب شيطاني است اين عمر سليمان!
عبداللطيف عبادي: اين تحليل من از اوضاع
مصر هست:
"جنبش
ناراضيان در مصر ذاتاً ضد ايراني هست."
[+]
فتنه آرچين: اشپيگل: ترور معاون رئيس
جمهور مصر ناكام ماند و اين حادثه باعث شد
تا دو تن از محافظان عمر سليمان كشته شوند
فتنه آرچين: اخوان المسلمين : قيام مردم
مصر اسلامي نيست. سخنگوي اخوان المسلمين
اين سخن را در مصاحبه با نشريه آلماني
اشپيگل ايراد کرده که دليل فاصله‌گيري
اخوان المسلمين از تظاهرات اعتراضي مردم
مصر اين است که اين سازمان مايل نيست قيام
مردم مصر متعلق به اخوان المسلمين شناخته
شود.
شهبازي: وايزنر، فرستاده آمريکا: "به
عقيده من تداوم رهبري پرزيدنت مبارک حياتي
است، اين فرصتي است براي او تا ميراث خوبي
از خود به جا بگذارد".
سمانه حاجعلي: هر چه باشد از دست دادن مصر
براي غرب يعني پايان تسلط بر خاورميانه.
عمر سليمان مي‌خواهد کاري کند که مردم از
ترس گرگ به شغال پناه ببرند. خيلي درد ناک
است که انقلاب مصر بعد از اين همه هزينه
به حداقل رضايت دهد.
پس اين قصه سر دراز دارد.
کسي چه مي داند شايد بايد منتظر حملات
تروريستي هم باشيم.
شهبازي: ليز دوست، خبرنگار اعزامي بي بي
سي به قاهره، در صفحه تويتر خود از قول يک
دانشجوي مصري حاضر در ميدان تحرير و در
واکنش به تغييرات در کادر رهبري حزب حاکم
مصر نوشت: "ما مي‌خواهيم از شر سرطان خلاص
شويم، به ما آسپرين مي‌دهند!"
فتنه آرچين: اشپيگل آنلاين: خبر استعفاي
جمال فرزند حسني مبارك از سمت دبير كل
كميته سياسي حزب حاكم دموكراتيك ملي در
مصر.
شهبازي: خبر ترور عمر سليمان را در هيچ
منبعي نتوانستم پيدا کنم. در وبلاگ‌هاي
زنده الجزيره و بي بي سي هم نيست.
شهبازي: مصري ها در نيويورک بسيار زياد
هستند و منسجم. بخش مهمي از سوپرمارکت ها
و دکه‌هاي غذاخوري، که گوشت "حلال"
مي‌فروشند، متعلق به مصري‌هاست. مردم
نيويورک از اين دکه ها استقبال زياد
مي‌کنند و غذاي آن‌ها واقعا خوشمزه است.
يکي از اين دکه‌هاي غذاخوري، واقع در
تقاطع خيابان ششم و خيابان پنجاه و سوم،
روبروي هتل هيلتون منهتن، بسيار معروف است
و معمولاً جلوي آن صف طولاني است. به اين
مقاله نگاه کنيد:
[+]
شهبازي: ساعت 11 شب به وقت تهران است و
9:30 بعدازظهر به وقت قاهره. مردم همچنان
در ميدان آزادي مستقر هستند. مبارک نيز
ظاهراً هنوز نمي‌خواهد کنار برود. گاه
اخبار تأييد نشده يا مشکوک دال بر عمليات
تروريستي پخش ميشود که نشان مي‌دهد شب
آبستن توفان است. نقشه‌هاي پيچيده اي در
جريان است.
فتنه آرچين: تيتر روزنامه سايت آنلاين:
حمله به معاون رييس جمهور مصر سليمان
تکذيب شد. [+]
شهبازي: به اين مقاله درباره شخصيت عمر
سليمان نگاه کنيد. او به پيوند عميق با
سيا و بازجويي و شکنجه بيرحمانه شهرت
دارد.
“THE man
named by President Hosni Mubarak as his
first ever deputy, spy chief Omar
Suleiman, reportedly orchestrated the
brutal interrogation of terror suspects
abducted by the CIA in its secret
"extraordinary rendition" program.”
[+]
فتنه آرچين: روزنامه آلماني سايت آنلاين:
کليه منصب‌هاي جمال مبارک فرزند حسني
مبارک به حسام بداوي واگذار شد.
اين مقاله هم جالب است:
"چرا
مبارک اين نظامي کهنه کار را برگزيد.."
گزارش نيويورک تايمز درباره شخصيت و سابقه
عمرسليمان.
[+]
شهبازي: ساعت يک صبح يکشنبه به وقت ايران/
11:30 بعدازظهر شنبه به وقت مصر.
وضع
عجيبي شده مصر. رژيم مبارک با هزاران
ترفند قدرت را رها نمي‌کند. ظاهراً دولت
اوباما را باز به عقب‌نشيني به سود خود
وادار کرده‌اند و مخ سران دولت‌هاي بزرگ
اروپاي غربي را زده‌اند. لابي‌هاي
صهيونيستي و نئوکان به نفع آن‌ها کار
مي‌کنند. اگر مردم دست به اسلحه ببرند به
جنگ داخلي و اشغال مصر توسط اسرائيل و
آمريکا و انگليس منجر خواهد شد. در ماجراي
قيام عرابي پاشا هم شورش او به اشغال مصر
توسط بريتانيا در سال 1883 منجر شد.
واقعاً مردم مصر بايد چه کنند؟
آيا برخي مواضع و سخنان نسنجيده و تحريک
کننده در موفقيت نسبي ديپلماتيک امروز
حکومت مبارک براي تثبيت خود در محافل
حاکمه غربي موثر نبوده است؟
شهبازي: ساعت 1:45 صبح يکشنبه به وقت ايران. سخنان
فرانک ويزنر، فرستاده ويژه اوباما به مصر،
در ستايش از مبارک و حمايت از ماندن او
همه را شوکه کرد. خبرگزاري‌ها اين سخنان
را به عنوان مواضع دولت آمريکا منعکس
کردند. کمي بعد مقامات رسمي آمريکايي
اعلام کردند که سخنان ويزنر نظر شخصي او
بوده و نظر دولت آمريکا نيست. يک عضو
هيئت نمايندگي آمريکا در اجلاس مونيخ گفت
که ويزنر بعنوان يک شهروند موضع گيري کرده
نه از سوي دولت آمريکا.
[+]
فيليپ کراولي، سخنگوي وزارت خارجه آمريکا،
نيز اعلام کرد: "فرانک ويزنر ديگر سمت
رسمي دولتي ندارد و آنچه در مورد لزوم
باقي ماندن مبارک در قدرت گفته، نظر شخصي
او بوده است."
[+]
بنظر مي رسد هنوز تعارض ميان کارشناسان
قدرت‌هاي غربي بر سر رژيم مبارک تداوم
دارد.
بهيه جيلاني: فعلاً به جايي نخواهد رفت.
رضا ميرزاده: با نوع انعکاسي که از وقايع
مصر در رسانه‌هاي مختلف اتفاق افتاده و
همچنين موضع‌گيري‌هاي سران کشورها، به نظر
مي‌رسه در مورد مصر بيش‌تر بايد تأمل کرد.
مدل اين حرکت مصر را، به خلاف خيلي از
اظهار نظرها، نمي‌شه با مدل ايران مقايسه
کرد. اون چه که تا به حال اتفاق افتاده به
اين سمت ختم مي‌شه که از نظر غرب، جمال
مبارک نمي‌تونه مثل پدرش خواست غرب رو
فراهم کنه و منافع اون‌ها رو علي‌الخصوص
در مورد رژيم اسرائيل تأمين کنه. به همين
دليل، شخصيت‌هاي دوگانه‌اي مثل البرادعي
رو پيشنهاد مي‌ده تا بتونه با اطمينان
بيش‌تري به مقصودش برسه.
حسني مبارک، خواسته يا ناخواسته، رفتني
بود. بيماري او در سالهاي اخير به شدت
جدي شده بود . پسرش هم نمي‌تونست جانشين
خوبي براي اون باشه. ضمناً غرب و
علي‌الخصوص آمريکا هم ترجيح مي‌دن که
منافع حداکثري اون‌ها در سايه حرکت‌هاي
دمکراتيک فراهم بشه. اتفاقي که طي سالهاي
اخير در عراق و افغانستان هم افتاده
و تا
به حال در موارد حساس جواب مثبتي هم از
اون گرفتن.
شهبازي: يکشنبه 17 بهمن/ 6 فوريه، ساعت
6:45 صبح به وقت ايران/ 5:15 صبح به وقت
مصر.
به گزارش الجزيره، در فضاي سياسي مصر
حادثه بسيار مهمي رخ داده است. حزب
غيرقانوني اخوان المسلمين امروز، يکشنبه،
ساعت چهار صبح، آمادگي خود را براي مذاکره
با عمر سليمان، معاون رئيس جمهور، براي
"حل بحران" اعلام کرد. اين در حالي است که
اين حزب، مانند البرادعي، تا ديروز هرگونه
مذاکره را، قبل از برکناري مبارک، رد
مي‌کرد. و اين در حالي است که مردم مصر
هنوز در ميدان آزادي قاهره چادر زده اند و
خواستار برکناري مبارک اند.
[+]
ظاهراً شکافي بزرگ ميان مردمي که مصرّانه
خواستار برکناري مبارک‌اند و سازمان اخوان
المسلمين پديد آمده است. خبرنگار الجزيره
مي‌گويد: مردمي که در ميدان آزادي چادر
زده‌اند همچنان بر خواست برکناري مبارک
پافشاري مي‌کنند.
به گمان من، اخوان المسلمين هم نمي‌تواند
مردم را، که به شدت راديکال شده‌اند، مهار
کند. آن‌ها هم اکنون در تدارک راهپيمايي
ديگري هستند با نام "روز شهدا" براي
بزرگداشت صدها کشته‌اي که در 12 روز گذشته
داده‌اند.
شهبازي: ساعت 7:24 صبح يکشنبه. واکنش
اخوان المسلمين به خطبه هاي نماز جمعه
تهران هنوز ادامه دارد. سايت رسمي اخوان
المسلمين مقاله اي درج کرده با عنوان
"نظام اسلامي ايران مدلي براي پيروي
نيست."
[+]
بهيه جيلاني: از تجربه انقلاب در ايران
درسي گرفته خواهد شد و مبارک فعلاً با کم
کردن قدرت او خواهد ماند.
سمانه حاجعلي: چه جالب! هرگز فكر نمي كردم
اخوان المسلمين تن به سازش بدن. به نظر
شما چرا اين كار را كردند؟
محمدحسن سليماني: خيزش عمومي مردم مصر
عليه حاکميت مستبدانه حسني مبارک وارد
مرحله تازه و البته بسيار شکننده و
خطرناکي شده است. در حالي که تحليل‌گران
تصور مي‌کردند با سياست‌هاي تازه ايالات
متحده و کنار گذاشتن مبارک همه چيز به نفع
مردم رقم خواهد خورد، به يک‌باره سير
تحولات دستخوش توقف و تغييراتي شد. آيا
اظهارات وايزنر، فرستاده آمريکا به مصر که
معتقد است: "به عقيده من تداوم رهبري
پرزيدنت مبارک حياتي است، اين فرصتي است
براي او تا ميراث خوبي از خود به جا
بگذارد"، منعکس کننده نظر شخصي اوست يا
تغييرات تاکتيکي در سياست‌هاي آمريکا را
نشان مي‌دهد؟ به راستي چه اتفاقاتي روي
داد که امواج خشمگين توده‌هاي ميليوني
مردم مصر عليه استبداد به نقطه‌اي ختم شده
است که اخوان المسلمين را هم به سازش
کشانده است؟ هر چند عملکرد چند دهه اخير
اين جمعيت و رهبرانش از اين سازش‌ها بسيار
به خود ديده است. بسياري بر اين باور
بودند در جمعه اي که "يوم الرحيل"ش
مي‌خواندند همه چيز پايان مي‌يابد، مبارک
مي‌رود و با استقرار يک دولت انتقالي مردم
مصر در نخستين گام به پيروزي شيريني دست
خواهند يافت. جمعه آمد و ميليون‌ها تن در
ميدان التحرير قاهره، در بندر اسکندريه،
در سوئز و در ده‌ها شهر مصر دست به
تظاهرات زدند، اما مبارک همچنان ماند و
فرستاده ايالات متحده در ديدار با مقامات
مصري بر ضرورت ادامه رياست او بر مصر
تأکيد کرد.
گرچه گفته ميشود امروز، يکشنبه، نيز
بناست مردم در شهرهاي مختلف مصر در تجليل
از شهداي انقلاب‌شان دست به تظاهرات
بزنند، اما واقعيت اين است به نتيجه
نرسيدن انتظار افکار عمومي براي چشيدن
سريع و زود هنگام طعم پيروزي در "يوم
الرحيل" رفته رفته اميد مردم مصر را به
يأس مبدل مي‌کند. از شمار افراد حاضر در
ميدان التحرير کاسته شده و لابي‌هاي پنهان
ايالات متحده و کشورهاي حامي مبارک براي
مديريت خيزش عمومي مصريان اثرات خود را
برجاي گذاشته است.
سئوال اينجاست: آيا سازش اخوان المسلمين و
موافقت رهبران آن براي ديدار با عمر
سليمان باعث کند شدن خيزش عمومي مردم مصر
نخواهد شد؟ به نظر من ممکن است اين سازمان
نتواند خشم راديکال شده مردم را مهار کند
اما يقيناً خواهد توانست از شدت حرکت آنان
بکاهد، و همين هم کافي است تا عمر سليمان،
مرد قدرتمند امنيتي مصر، بتواند به سرعت
نقشه‌هاي پيچيده و خطرناک خود را براي
مهار خيزش و بدنام ساختن حرکت توده‌هاي
ميليوني عليه مبارک به انجام برساند. به
راستي فردا چه خواهد شد؟
شهبازي [ساعت 2:41 بعد از ظهر]: به
گمانم، کمي عجله کردم و هنوز زود است براي
داوري درباره عملکرد اخوان المسلمين.
ظاهراً براي مذاکره شروطي گذاشته‌اند.
تظاهرات در ميدان آزادي ادامه دارد و از
شور مردم کاسته نشده. پلاکارد بزرگ "الشعب
يريد اسقاط النظام" هنوز در ميدان آزادي
خودنمايي مي‌کند. اخوان سازمان باتجربه‌اي
است و در مقابل فردي محيل چون عمر سليمان
بايد پيچيده عمل کرد. شايد انفجار لوله
گاز در مرز اسرائيل زنگ خطري بود براي
اخوان المسلمين که تماميت کشور را سناريوي
حمله و اشغال نظامي تهديد مي‌کند. بايد
صبر کرد و ديد واکنش اکثريت مردم به
عملکرد اخوان المسلمين چه خواهد بود؟
اخوان المسلمين منزوي خواهد شد يا در قامت
حزب رهبري کننده اکثر مردم ظاهر خواهد شد؟
سمانه حاجعلي: اخوان المسلمين گرگ باران
ديده است :D
شهبازي: به ياد داشته باشيم که مصر
تجربه‌اي تلخ از شورش‌هاي تندروانه دارد.
شورش سال 1882 عرابي پاشا به اشغال مصر
توسط بريتانيا انجاميد و مصر را تا سال
1922 به مستعمره بريتانيا بدل کرد. در بخش
مهمي از اين دوران، يکي از اعضاي خاندان
بارينگ، خاندان نامدار بانکدار انگليس، با
لقب "لرد کرومر" بر مصر حکومت مي‌کرد.
فتنه آرچين: گروه اسلام‌گراي
اخوان‌المسلمين، بزرگ‌ترين حزب اپوزيسيون
دولت مصر، اعلام کرده حاضر است بدون کنار
رفتن حسني مبارک از مقام رياست جمهوري با
دولت مذاکره کند. اين مذاکرات قرار است با
حضور عمر سليمان، معاون مبارک،
اخوان‌المسلمين و شورايي از گروه‌هاي
اپوزيسيون مصري برگزار شود. تفسيري از
تلويزيون آلمان: "در حال حاضر افزايش
گمانه زني‌ها در مورد خروج احتمالي حسني
مبارک از مصر زياد است. از اعزام مبارک به
آلمان به بهانه درمان پزشکي به شهر
هايدلبرگ هم سخن برده ميشود."
شهبازي: ويلفريد بلونت، دوست سيد جمال
الدين اسدآبادي، در سال 1895 با انتشار
کتاب مهم خود، "تاريخ سرّي اشغال مصر"،
پرده از دسيسه‌هاي بانکداران بريتانيا در
اشغال مصر برداشت. او در اين کتاب نوشت: "زماني
که من در لندن خبر [شورش اسکندريه] را
شنيدم، اوّلين احساسم اين بود که برخلاف
ادعاي مطبوعات اين يک حادثه نيست بلکه
بخشي از يک توطئه است." اين همان
شورشي است که اشغال مصر را به دنبال داشت.
شورش عرابي پاشا و اشغال مصر توسط
بريتانيا در منطقه تأثير عميق گذارد.
زماني که مردم و علماي اصفهان در شعبان
1313 ق./ 1896 م. عليه کمپاني هلندي هاتز
شوريدند، ناصرالدين شاه در تلگرافي به
علماي اصفهان نوشت: "نمي‌دانم عقلا و علما
را [آيا] بايد با عوام همراهي کنند و
ندانند که عاقبت وخيم اين کارها به کجا
خواهد رسيد؟ ديروز بود که در مصر عربي
پاشا به چند نفر تبعه انگليس مزاحمت
رسانيد [و] به‌همين بهانه کشتي‌هاي جنگي
انگليس با قشون و توپ وارد بندر اسکندريه
شد، تمام شهرها را با گلوله توپ خراب و
ويران کردند و با عربي پاشا جنگ کرده داخل
شهر قاهره مصر، که يکي از اعظم شهرهاي
اسلام است، شدند و گرفتند و نشستند و تا
حالا هم نشسته‌اند و تصاحب کرده‌اند و
هرگز هم بيرون نخواهند رفت... به خدا قسم
اگر قدري دنباله اين کارها در اصفهان به
طول انجامد... به عينها حالت مصر خواهد
شد..."
با توجه به چنين پيشينه تلخ تاريخي احتياط
در اوضاع کنوني قابل فهم است. مصر ايران
نيست و در صورت تحريک قدرت هاي غربي،
اشغال آن، و حداقل حمله نظامي اسرائيل،
امکان پذير است.
يکشنبه، 17 بهمن، ساعت 5 بعد از ظهر:
محمدحسن سليماني: اساساً جنبش اخوان
المسلمين سازماني با رويکرد محافظه‌کارانه
است. در اين جنبش، پس از ترور حسن البنا،
بهتدريج تحولى صورت گرفت که براساس آن
جايگزين كردن راه‌هاى مسالمت‌آميز به جاى
مبارزه مسلحانه عليه رژيم و سلطه بيگانگان
شاخص‌ترين اين تحولات بود. اين اقدام كه
در پى نااميدى از مؤثر بودن راه حل نظامى
برگزيده شد از محبوبيت و كارآيى اخوان
المسلمين كاست و بعدها گروه‌هاى تندروي
مانند جهاد اسلامى، كه اغلب متأثر از
اخوان المسلمين بودند امّا بر مبارزه
نظامى پاى مى‌فشارند، پا به ميدان
گذاشتند. با توجه به سابقه اخواني‌ها، از
ابتدا هم اين سئوال وجود داشت که
اخواني‌ها تا کجا با خيزش عمومي مردم
همراه خواهند شد. به‌نظر مي‌رسد ناکامي در
دسترسي به نتيجه سريع به منظور کنار
گذاشتن مبارک پس از تظاهرات "يوم الرحيل"،
و يا همان‌گونه که گفته شد بيم از حمله
نظامي اسرائيل و يا اساساً ذات
محافظه‌کارانه اخواني‌ها، آنان را به
نقطه‌اي رسانده است که دعوت عمر سليمان را
براي انجام مذاکره، هرچند با برخي پيش
شرط‌ها و عجيب تر آن‌که با قبول ماندن
موقتي مبارک در قدرت، لبيک گفته‌اند.
سمانه حاجعلي: حسني مبارک و پسرش، جمال
مبارک، از حزب حاکم مصر استعفا دادند. به
گزارش منابع خبري، حسني مبارک رئيس جمهور
مصر سرانجام بر اثر اعتراضات مردم مصر
مجبور به کناره‌گيري از رهبري حزب حاکم بر
اين کشور شد. همچنين به گزارش شبکه
تلويزيوني پرس‌تي وي، جمال مبارک، فرزند
حسني مبارک، هم از سمت دبير کلي کميته
سياسي حزب حاکم دمکراتيک ملي اين کشور
استعفا داده است. بنا بر اين گزارش، حسام
بدرواي، عضو ارشد اين حزب و نماينده
پارلمان مصر، قرار است با حفظ سمت تصدي
رياست حزب دمکراتيک ملي را برعهده گيرد.
اين عقب‌نشيني‌ها امروز در حالي صورت گرفت
که مخالفان حسني مبارک امروز هم براي
دوازدهمين روز متوالي در ميدان آزادي
قاهره تجمع کرده و خواستار برکناري فوري
مبارک از قدرت شدند. مردم مصر همچنين
امروز در شهرهاي ديگر اين کشور از جمله
اسکندريه و سوئز نيز تظاهرات کردند. در
همين حال، گزارش ها حاکي از آن است که
تظاهرکنندگان مصري خود را براي تحصن
طولاني مدت در ميدان التحرير قاهره آماده
مي‌کنند.
محمدحسن سليماني:
كمال الهلباوي،
سخنگوي سابق اخوان المسلمين، با انتقاد
شديد از قرار مذاكره اين گروه با عمر
سليمان گفت: «اصلاح با مصلحان حاصل
ميشود. تغيير با كساني مي‌آيد كه ابتدا
نفس خود را تغيير دهند. مذاكره با نظامي
كه 30 سال فساد كرده است يعني پذيرش ظلم.»
وي در عين حال گفت: «اما اگر قرار است
مذاكره شود اخوان بايد خواست‌هاي مردم را
مورد تأكيد قرار دهند.»
