یکصدمين سال انتشار
امپرياليسم هابسون
و تکرار تاريخ
يک
سده از انتشار کتاب نامدار امپرياليسم، اثر
جان
اتکينسون هابسون، اقتصاددان انگليسي، ميگذرد.
امپرياليسم هابسون در سال 1902 منتشر شد و تقدير چنين بود
که در يکصدمين سال انتشار آن تحولاتي بزرگ رخ دهد که اين اثر را
بار ديگر زنده و به روز کند. هابسون در کتاب فوق نوشت:
رسالت تمدنسازي، که ايالات متحده آمريکا مدعي آن است، نيروي
محرکه امپرياليسم آمريکايي و به شکلي آشکار تابع عامل اقتصادي
است.
او
افزود:
اشتياق پرشروشور پرزيدنت روزولت براي توسعه "تمدن" نبايد ما را
فريب دهد. اين آقايان راکفلر، پييرپونت مورگان، حنا، شواب، و
همکاران آنها هستند که به امپرياليسم نياز دارند و آن را بر
شانه اين جمهوري بزرگ غرب تحميل ميکنند. آنها به امپرياليسم
نياز دارند زيرا ميخواهند از منابع عمومي کشور خود استفاده
کنند براي ايجاد زمينههاي سودآور براي گردش سرمايههاي خود که
در غير اين صورت عاطل خواهد ماند.
کاريکاتور از Kevin Siers
هابسون فصل سوّم از بخش دوّم کتاب خود را به عوامفريبيهاي
امپرياليستي اختصاص داده و از جمله به لئوپولد، پادشاه بلژيک،
اشاره ميکند. لئوپولد، زماني که سرزمين کنگو را تصرف کرد و آن را
ملک شخصي خود اعلام نمود، گفت: «تنها برنامه ما تجديد حيات
اخلاقي و مادي کشور [کنگو] است.» هابسون چنين نتيجه ميگيرد:
«تمامي سياستهاي امپرياليسم آميخته با فريبکاري است.»
متن کامل کتاب هابسون در
اين آدرس قابل دستيابي است. انتشارات دانشگاه آکسفورد نيز به
مناسبت يکصد سالگي امپرياليسم هابسون کتابي منتشر کرده است. اين
کتاب اثر
پيتر
کاين، محقق برجسته تاريخ امپرياليسم بريتانيا و استاد
تاريخ اقتصادي در دانشگاه شفيلد هالام، است.
|