چهلمين سال قيام عشاير
جنوب
چهل سال از قيام
مسلحانه عشاير جنوب عليه حکومت پهلوي مي گذرد. اين قيام از اوائل
اسفند
1341
آغاز شد و در اوائل تابستان
1342
به پايان رسيد. در اين دوره پنج ماهه، ماجراي شورش عشاير جنوب مهم
ترين حادثه ايران و منطقه خاورميانه به شمار مي رفت و در رسانه
هاي جهان بازتاب گسترده داشت.
گستردگي اين شورش و ناکامي نيروهاي
نظامي فارس در مقابله با آن، سبب شد که محمدرضا پهلوي در حوالي نيمه اسفند
1341
سپهبد بهرام آريانا (ارتشبد بعدي) را به عنوان فرمانده نيروهاي جنوب منصوب کند.
آريانا بلافاصله عمليات گسترده اي را
آغاز کرد و با بمباران وحشيانه مناطق عشايري و تمهيدات ديگر سرانجام موفق به سرکوب
قيام شد. او اندکي بعد کتابي به نام تاريخچه عمليات نظامي جنوب (آذر
1342،
چاپخانه ارتش) تدوين کرد و در مقدمه آن هدف از عمليات جنوب را پايان دادن به «اصول
پوسيده و قرون وسطايي فئوداليته» خواند و رهبران شورش عشايري جنوب را «يک عده
تبهکار حرفه اي» ناميد که در همدستي با «يک عده روحاني نماي شياد» به مقابله با
«انقلاب سفيد شاه و ملت» برخاسته بودند.
اين در حالي است که حبيب الله شهبازي،
رهبر اصلي قيام، با انتشار اعلاميه هاي متعدد، که در سراسر کشور توزيع مي شد،
چهره ديگري را به نمايش مي گذاشت.
در يکي از اعلاميه هاي او، مورخ
فروردين
1342،
چنين آمده است:
ظلم و جور
حکومت هاي ديکتاتوري در ده ساله اخير تمام ملت ايران را به زانو درآورده است.
فشار هيئت حاکمه، تعطيل مشروطيت، نقض قانون اساسي، اختناق مطبوعات و افکار
عمومي، حبس و شکنجه و تبعيد آزاديخواهان... بي اعتنايي و بي احترامي به مقررات
قرآن و دين مبين اسلام، حمله بي رحمانه به مساجد مقدسه و دانشکده هاي ديني و
تربيتي، شتم و جرح طلاب علوم ديني و دانشجويان دانشگاه، هتک حرمت
علماي اعلام و پيشوايان دين و صدها مظالم و قانون شکني ديگر همه از مظاهر حکومت هاي
ديکتاتوري و دست نشانده ده ساله اخير است...
عشاير فارس
با اتکا به نيروي عظيم ملّي براي نجات وطن برخاسته و ساعتي که پيروزي نهايي حاصل
شود به فرمان ملت اسلحه خود را زمين گذارده، به شغل کشاورزي و دامپروري مي
پردازد. عشاير فارس نه تنها مخالف اصلاحات ارضي و اجتماعي و آزادي دهقانان نيست
بلکه هر گونه اصلاحات اساسي و مترقيانه را، که با تصويب نمايندگان واقعي و به
دست دولت برگزيده ملت و در حدود قانون اساسي و رعايت اعلاميه حقوق بشر صورت
گيرد، صميمانه پشتيباني خواهد کرد.
حبيب الله شهبازي در اعلاميه ديگر، که
به اواخر فروردين
1342
تعلق دارد، نوشت:
اينجانب حبيب
الله شهبازي با جمله طوايف کوهمره سُرخي، که دو هزار نفرشان فعلاً مسلح و آماده
ايستاده اند،
براي ياري روحانيون و مراجع تقليد مخصوصاً حضرت آيت الله خميني دامت برکاتهم از
هيچگونه خدمت و پشتيباني و جانبازي دريغ نخواهم داشت و تا آخرين قطره خون خود را
براي آبياري درخت اسلام و احکام قرآن خواهم ريخت.
جان چه باشد
که فداي قدم دوست کنم
اين متاعي است که هر بي سروپايي دارد
فدوي اسلام و روحانيين و آيت الله خميني
حبيب الله شهبازي
متن اعلاميه
فوق در ماخذ زير منتشر شده است: سيد حميد روحاني، نهضت امام خميني، تهران:
موسسه چاپ و نشر عروج، چاپ پانزدهم،
1381؛
ص
405.
تصوير زير حبيب الله شهبازي
را در لحظه تيرباران (سحرگاه
13
مهر
1343)
نشان مي دهد. طبق اسناد موجود، سپهبد نعمت
الله نصيري (ارتشبد و
رئيس بعدي ساواک) از تهران به شيراز سفر کرد و مراسم تيرباران زير نظر و با حضور
او انجام شد.
براي
آَشنايي با قيام سالهای 1341-1342 عشاير جنوب تصاوير تعدادي از اعلاميه
هاي حبيب الله شهبازي درج مي گردد:
|