واپسين بازمانده دولتمردي سنتي ايراني
نگاهي دوباره به کارنامه سياسي قوامالسلطنه
توطئههاي نفتي، «کارتل نفت» آمريکا و دولت چهار روزه قوام در تير ۱۳۳۱
آيا قوام ميتوانست در سال ۱۳۳۱ بحران نفتي ايران را حل کند؟
بمناسبت سالگرد کودتاي ۳ اسفند
۱۲۹۹
جعليات در خاطرات منتشرشده ژنرال
آيرونسايد
به انضمام:
نطق ضياءالملک فرمند در مجلس
چهاردهم درباره کودتا
شصتمين سالگرد کودتاي 28 مرداد 1332
اسناد خانوادگي
به بهانه فوت فوزيه، ملکه سابق ايران
گفتگويي است با آقاي بيژن
موميوند، دبير سرويس تاريخ هفتهنامه "آسمان"، که
در شماره 51 اين مجله، 29 تير 1392 (صفحات 88-91)،
منتشر شده است.
کتاب جديد شهبازي:
مريميه: از فريتيوف شوان تا سيد حسين نصر
سخنراني در مراسم سالگرد استاد علي ابوالحسني
گفتگو با حسين
سخنور، ماهنامه "نسيم بيداري"
شناخت معيوب و توهّمآميز و بيمارگونه و "دايي جان
ناپلئوني" يا "دن کيشوتي" وجود دارد که ميتوان آن
را "توهّم توطئه" ناميد. ولي زماني که از حربه "توهّم توطئه" براي تخريب
تحقيق درباره فرايندهاي پنهان سياست استفاده شود، نام آن تخطئه از طريق برچسب زدن است...
وارثان تمدن آنتيک
نگاهي به مفاهيم "تاريخ"
و "تمدن" در انديشه جديد
شناخت سير تطور مدنيت در سومر و بابل و کرت و
ايوني و انتقال آن به يونان باستان نشان ميدهد که
آنچه امروزه بر تمدن حمل ميکنيم انگارههاي جديد
است و تمدن بشري "شرقي" و "غربي" نداشته است...
آخرين بازمانده دولتمردي سنتي ايران
نگاهي به
شخصيت سياسي ميرزا احمد خان قوامالسلطنه
توضيحات سيد محمود دعايي
درباره مقاله «ابهام در نجف و بيروت»
در پي انتشار بخشهايي از کتاب در دست تدوينام،
با عنوان «سرويسهاي اطلاعاتي، فرقههاي رازآميز و
ايران»، حجتالاسلام و
المسلمين سيد محمود دعايي، نماينده ولي فقيه و
سرپرست مؤسسه اطلاعات، توضيحاتي ارسال نمودند. اين
توضيحات درباره فصلي از کتاب فوق است با عنوان
«ابهام در نجف و بيروت» که در وبگاهم انتشار
يافته.
توضيحات آقاي دعايي عيناً درج ميگردد...
"اصلاحات ارضي" و شورش عشاير
جنوب
در
گفتگو با عبدالله شهبازي، مورّخ
ايران و "هولوکاست بهائيان"
توضيح محمد نوريزاد و نظرات
خوانندگان
حيرانم که چگونه بايد «پريشان موي و
پياده پاي» از «گناهان» خود و
«پدرانم» پوزش بخواهم؟ من که پدر و دو
عمو و برخي بستگانم را در دو سرکوب
خونين عشايري (1311 و 1343) از دست
دادهام،
و از کودکي دربدري و بيکسي خواهران و
برادران خردسالم و غارت اموال خاندانم
را ناظر بوده و با پيامدهاي سهمگين
اين فاجعه بزرگ شدهام، و عاملين هر
دو سرکوب را «نظاميان بهائي»
يافتهام، آيا هنوز نيز گنهکارم و
بابت به مسلخ رفتن پدرانم بايد
«خسارت» بپردازم؟...
تجاربي از
مبارزات سياسي در دوران پهلوي
امام موسي صدر، گروه هاي سياسي- مذهبي و ساواک
فهرست مطالب:
قسمت اول: لبنان، امام موسي صدر و چمران
قسمت دوم: ابهام در نجف و بيروت
قسمت سوم: گروه مدرسه حقاني
قسمت چهارم: از گروه منصورون تا انصار حزب الله
قسمت پنجم: ساواک: خاطرات و تألمات من
سرويسهاي اطلاعاتي و انقلاب اسلامي ايران
فهرست مطالب:
قسمت اوّل: سرويسهاي اطلاعاتي و ايران
قسمت دوّم: موساد و ايران
قسمت سوّم: سازمانهاي دانشجويان
ايراني در خارج از کشور
قسمت چهارم: گروه دکتر بقايي و ساواک در آمريکا
قسمت پنجم:
نفوذ در
سازمانهاي دانشجويي
قسمت ششم: معماي سعيد امامي و «قتلهاي زنجيرهاي»
«جامعه مدرسين»
و مرجعيت امام خميني
آيتالله شيخ محمد يزدي در گفتگو با
هفتهنامه پنجره درباره تاريخچه سازماني
بهنام «جامعه مدرسين حوزه علميه قم» و نقش آن در آغاز مرجعيت امام خميني (ره)
چنين گفتهاند....
پيشينه «مهدي گرايي افراطي» در تاريخ
ايران
کساني که رستم التواريخ را قابل استناد
شمردهاند، صرفنظر از عدم تأمل در نادرستيها و بدطينتيهاي مندرج در
آن، توجه نکردهاند که کتاب فوق بخشي از تاريخنگاري مغرضانه و هجوآميزي
است که در دوران قاجاريه براي از ميان بردن اعتبار صفويه و زنديه پديد
آوردند...
«ايران، اسرائيل و بمب»
متن کامل
ميراث «يهوديان مخفي» مشهد
با توجه به پيشينه تاريخي و جايگاه بزرگ
«صوفيان يهودي» در مشهد بيهوده نيست که
اين شهر خاستگاه کانونهايي فرقهگونه و
به شدت مرموز و متنفذ بوده است که
«مهدويت» را در مرکز دعاوي و تبليغات خود
قرار دادهاند...
در اين مقاله اوّلين غائلهاي که در
تاريخ معاصر ايران با مطرح کردن خواست «رفراندوم» پديد آمد بررسي
ميشود و يک سند مهم تاريخي، نامه سِر اردشير ريپورتر، رئيس شبکه
اطلاعاتي بريتانيا در ايران، به نصرالله خلعتبري (اعتلاءالملک) انتشار
مييابد. اردشير و اعتلاءالملک عضو سازمان ماسوني «بيداري ايران»
بودند...
در همه
جوامع براي تدوين قانون اساسي ميکوشند
تمامي خوبيها را يکجا جمع کنند و
چشماندازهاي يک جامعه آرماني را در
منشوري بهنام قانون اساسي بگنجانند.
مسئله اصلي، که ميتواند مانع يا سبب سقوط
يک حکومت شود، ميزان پايبندي به اين ميثاق
است...
ويرايش دوّم
اينک متن نهايي
ويرايش دوّم بههمراه سه پيوست نشر مييابد.
پيوست سوّم، درباره خاندان هاي تاگور و سن و
برهما ساماج، بخشي از تحقيقي گستردهتر است که
مجملي از آن در اينجا نقل ميشود...
تجدد، توسعه و جهان
امروز
بررسي حاضر در
زماني منتشر شد که انگارههاي معيني از تجدد و
توسعه بسياري از مسئولان و مديران دولتي و
کارشناسان جمهوري اسلامي ايران را مفتون کرده و
"افسون ببرهاي آسيا"، بهويژه الگوي صنعت
اتومبيلسازي کره جنوبي، جاذبه فراوان يافته بود.
اين هشدار در آن زمان تأثير نداشت و طرحهايي آغاز
شد که نتايج عملي آن اينک مشهود است...
تاريخ
و تاريخنگاري جديد در ايران
اين سفسطه عجيبي است. مبحث "توسعه" از آغاز تا
پايان و در تمام ابعادش با تاريخ پيوند خورده
است. ما نميتوانيم پديده "توسعه" را بدون
شناخت تاريخ عقبماندگي و توسعهيافتگي دو
جهان "توسعهيافته" و "توسعهنيافته"
بشناسيم...
ظهور نخبگان جديد در اين دوران
طولاني كاملاً طبيعي است و در همه جاي دنيا رخ
ميدهد. نحوه برخورد به اين پديده است كه ميتواند
آن را به يك معضل تبديل كند يا به يك امكان براي
رشد و اعتلاي جامعه و جواني و پويايي ساختار سياسي
آن...
گزارشي از آخرين
تحقيقات در زمينه دو کودتاي 3 اسفند 1299 و 28
مرداد 1332
بر مبناي اسناد
موجود در آرشيوهاي ايران
مواردي را سراغ
داريم که سازمان اطلاعاتي انگليس به جعل سند
بهسود رضاخان دست زده با اين هدف که از او يک
چهره ملّي و ضدانگليسي ترسيم کند...
حالت مطلوب در
هر جامعه حالت متکثر است. يعني "جامعه خوب"
جامعهاي است که در آن تعادل ساختاري تأمين شود.
تعادل ساختاري يعني اينکه همه جريانهاي سياسي که
نماينده و سخنگو و بيانگر علايق و سلايق گروههاي
اجتماعي و فکري متنوع هستند، حق حيات دارند و بايد
بتوانند ابراز وجود کنند و حضور آنها در حيات
سياسي مهمترين عامل تعادلبخش و تحديدکننده
زيادهطلبي گروههاي قدرتمند و حاکم است...
راهي که ميرويم
مؤثرترين
بخش اين گروه در پيوند با دستگاه هاي متنوع حکومتي
و از طريق فساد مالي و سوءاستفاده از اهرمهاي
حکومتي پديد شد. به عبارت ديگر،
منشاء ثروت اين "طبقه جديد" ارتزاق از درآمد
نفت و
رانتهاي حکومتي بود نه توليد و افزايش ثروت
اجتماعي. اين طبقه، به دليل بهره مندي از امکانات دولتي، با
برخي کانونهاي غربي پيوند برقرار کرد و آسان ترين
و غيرتخصصي ترين راه افزايش و تکاثر ثروت خود را
در واسطه گري کالاهاي کمپانيهاي غربي يافت...
سير تاريخي تکوين
روشنفکري در ايران
اين يک خطاي بنيادين معرفتي است که بخواهيم
روشنفکري را با يک نحله و جريان سياسي يکسان
بينگاريم و در نتيجه براي آن رسالت پيشاهنگي و
دگرگونسازي سياسي قائل شويم. در اينصورت، جامعه
روشنفکري را جايگزين احزاب سياسي کرده و کارکردهاي
اصلي آن را مورد غفلت قرار دادهايم...
دو جريان در يهوديت جديد
اين تاريخچه رسمي حاوي سه پيام
منحرف کننده و بسيار غلط است: به ما مي گويد که
صهيونيسم اولاً در اواخر قرن نوزدهم، يعني حدود يک
قرن پيش، ايجاد شد؛ ثانياً بيان ايدئولوژيک موج
آوارگي يهوديان شرق اروپا، يعني يک جريان طبيعي و
خودانگيخته، بود؛ ثالثاً مانند بسياري از
جريان هاي ايدئولوژيک اواخر قرن نوزدهم و اوايل
قرن بيستم، يک جريان روشنفکري بود و بنيانگذاران
آن روزنامه نگاران و اصحاب انديشه و قلم، مانند
آقاي هرتزل، بودند...
"نظريه توطئه" و تاريخنگاري ايران
وقتي شناخت نباشد يا به آن
ديدگاه بيمارگونه مي افتيم و نتيجه رواني اش نوعي
تقديرگرايي و تسليم گرايي است، يا به اين افراط ساده لوحانه
و خطرناک که براي فرايندهاي پنهان سياسي هيچ نقشي
در تحولات قايل نباشيم. اين غفلت، که امروزه در
تفکر سياسي ما تا حدودي رواج پيدا کرده، درواقع
واکنش عليه آن نگاه سطحي و دن کيشوتي است...
چنين
کليتي وجود ندارد. شرقي و غربي و ايراني و اروپايي
ندارد. بهيچوجه نميشود انديشمند و محقق و به
تبع آن انديشه و تحقيق را تقسيم کرد به شرقي و
غربي. بايد ديد هر کس چه ميگويد و تا چه حد درست
يا غلط ميگويد...
نقش اسناد بريتانيا در تحليل تاريخ معاصر ايران
علني كردن اسناد در ايران نه قانونمند است و نه روشمند
گفتگوي زير با آقاي
سيد ابوالحسن مختاباد، روزنامهنگار باسابقه و سرشناس، انجام گرفت به
مناسبت انتشار اسناد جديد دولتي بريتانيا...
نهان پيشه گان و سياست در ايران امروز
ميراث ساسونها
بدون شناخت اينگونه
کانونهاي «مافيايي» تحولات سياسي در ايران هيچگاه راه به جايي نخواهد برد.
سخن بر سر ديروز و امروز نيست. سخن بر سر اين و آن نظم سياسي حاکم نيست.
به
کاربرد آن در آينده بيشتر
ميانديشم. اگر
پديدهاي
که
سالها
عمر خود را صرف شناخت آن
کردهام
به درستي شناخته و شناسانيده نشود، به يقين در
آينده بر ايران همان خواهد رفت که در گذشته
رفته است. تاريخ باز هم تکرار و تکرار خواهد
شد...
نهان پيشه گان و سياست در ايران امروز
فراماسونها نيز هستند!
در ايران امروز، ماسونها چيزي نيستند ولي
حاميانشان قدرتمندند! اين حاميان هماناناند که با اعتماد
به نفسي عجيب تا بدانجا پيش رفتند که
ماسونهاي سرشناس را، که هنوز داراي پيوندهاي
ژرف با نهادهاي انگليسي- صهيونيستي هستند، از
بريتانيا به ايران بازگردانند و علاوه بر
استرداد اموال کلان، که در انقلاب مصادره شده
بود، آنان را در مقام کارشناس و مشاور
سازمانها و نهادهاي جمهوري اسلامي ايران جاي
دهند...
سِر اردشير ريپورتر، سرويس اطلاعاتي بريتانيا و ايران
نخستين بار در جلد دوّم
ظهور و سقوط سلطنت پهلوي (1369) سِر اردشير و پسرش سِر
شاپور ريپورتر را، که وارث سياسي و اطلاعاتي پدر
بهشمار ميرود، و جايگاه تاريخي ناشناخته ايشان را
معرفي کردم و پس از آن تلاش براي شناخت ژرفتر و
مستندتر پدر و پسر را ادامه دادم. از
آنجا که نگرانم در کوران حوادث پرشتاب سياسي روز اين
تحقيقات براي هميشه مدفون شود، زندگينامه جديدي از
اردشير ريپورتر منتشر ميکنم...
مصاحبه با «خانه کتاب اشا»
اگر رضا اميرخاني پا ميگيرد تصادف است!
من
به نسلي تعلق دارم که انرژي و پتانسيل عظيم داشت براي
تغيير و سازندگي.
انقلاب را ديدهام و در لحظه لحظهٔ آن
حضور داشته ام.
اين انقلاب نبايد خروجياش چنين ميبود. شرمندهام از سياستهاي توسعهٔ بعد از انقلاب، شرمندهام
از سازندگي خوزستان پس از جنگ. چند سال از پايان جنگ گذشته؟ به خوزستان برويد و مانند
من از خودتان شرمنده شويد...
خاندان
کوپرولو:
اصلاحات و نوزايي در عثماني
مقاله «خاندان
کوپرولو: اصلاحات و نوزايي در عثماني» را سالها پيش نوشتم و در وبگاهم
منتشر کردم. امروزه، با نزديک شدن دهمين دوره انتخابات رياستجمهوري و گرم
شدن بحث اصلاحات، بهنظر ميرسد اين مقاله ميتواند مفيد باشد. در آن زمانه
و فضا، براي نوسازي جامعه عثماني آيا راهي به جز «راه کوپرولوها» وجود داشت؟...
سرلشکر
اردوبادي و قيام عشاير فارس
سرلشکر منصور طالبزاده اردوبادي پس از سرکوب قيام بزرگ عشايري فارس در
سالهاي 1341- 1342، که به قتل عام و شهادت تعداد کثيري از عشاير و
غارت گسترده اموال ايشان انجاميد، به عنوان بازرس ويژه شاه براي بررسي
علل اين قيام به فارس اعزام شد. او در 7 تير 1342، حدود سه ماه قبل از
تيرباران پدرم، حبيبالله شهبازي، گزارشي صريح و دقيق براي شاه فرستاد.
او در اين گزارش اقدامات ظالمانه عوامل حکومت پهلوي را به عنوان محرک
اين قيام ذکر نمود...
در
تمامي اين دوران، از بدو آشناييام با تاريخ تا امروز، دغدغه اصليام
شناخت ناشناختهها بود؛ يعني حوزههايي که ضرورت شناخت آن حس ميشود،
بهطور اجمال آن را ميشناسيم، ولي طبق يک قاعده غيررسمي و تعريف نشده
درباره آن سکوت ميشود. در واژگان سياسي به اينگونه پديدهها، که
محققان رسمي يا آکادميک بهطور غيررسمي در مسکوت گذاردن آن اجماع
دارند، «توطئه سکوت» ميگويند. اين «توطئه سکوت» علتهاي مختلف دارد.
انگيزه کاوش من در تاريخ و ورود به جرگه تاريخنويسان براي شناخت
عرصههايي بود که ديگران با «توطئه سکوت» از کنار آن ميگذشتند...
سخنراني در دانشگاه شيراز (22 آذر 1386)
حکومت و فساد مالي در تاريخ معاصر ايران
بحثي را که ارائه ميکنم نوعي بحث ميان رشتهاي و در عين حال
بحث سياسي روز است. يعني به نحوي پيوند دادن تجربه تاريخ با
تحولات و مسائل امروز جامعه ماست. عنوان بحثي که مدّ نظر بنده
است تحول در ساختار سياسي جامعه ما در دوران معاصر است و آن
عواملي که باعث ميشود ساختار سياسي جامعه ما بعد از تجربههاي
مکرر تاريخي به يک ساختار اليگارشيک تبديل شود يعني آرمانهاي
اوّليه انقلاب به باد رود و به جاي آن اليگارشي، يعني گروهي
معدود يا به تعبير امروز «هزار فاميل» يا اقليتي خاص، با
استفاده از رانتهاي حکومتي بتوانند به يک «طبقه جديد» حکومتگر
بدل شوند...
دو دهه
دگرگوني ساختاري در ايران
از منظر تحليل تاريخي-
جامعهشناختي، تحولات کنوني ايران، که از دوّم خرداد 1376 بهشکلي بارز
تجلي خود را آغاز کرد، پديدهاي خلقالساعه يا مولود تأثير شخصيت فرهمند
اين يا آن فرد يا زيرکي و هشياري و برنامهريزي اين يا آن گروه و جناح
سياسي نيست...
مقاله حاضر ملخص بررسيهاي
جديد من براي شناخت بيشتر «برادران بوسکو» است که براي اوّلين بار در اين
وبگاه عرضه ميشود. در رساله «سر شاپور ريپورتر و کودتاي 28 مرداد 1332»
در مورد منوچهر بزرگمهر، به عنوان عامل اصلي سرويس اطلاعاتي آمريکا در
کودتاي 28 مرداد، سکوت کردم ولي در اين مقاله به صراحت بر اين امر تأکيد
ميکنم...
دولتگرايي در سياستهاي
تمرکزگرايانه بازتاب میيافت و در همه عرصههاي سياستگذاري و برنامهريزي
تأثير میگذاشت. اين ميراث در ايران پس از انقلاب تداوم يافت. اين بار، اين
وضع با مفاهيم و قالبهاي ديني- اسلامي توجيه میشد و تلاشهايي که در جهت
کاهش نقش دولت انجام میگرفت ناکام میماند. تفکر اتاتيستي ملازم با
تمرکزگرايي بود و اين تمرکزگرايي در برنامهريزي توسعه، تمرکز کشور در
قطبهاي بزرگ جمعيتي و پيدايش کلانشهرها را میطلبيد...
گفتگوي عبدالله شهبازي با محمدقلي مجد
اسناد
علني شده دولت آمريکا، تاريخ پهلوي
و لابي سانسور- بايکوت در
تاريخنگاري معاصر ايران
اسناد آمريکايي اين تصوّر را
که ساليان مديد در ميان ايرانيان وجود داشت تأييد و مستند مي کند که رضا
شاه را انگليسي ها به قدرت رسانيدند، انگليسي ها حکومت او را حفظ کردند، و
زماني که تداوم قدرت او را غيرمفيد تشخيص دادند در سال 1941 رضا شاه را
صحيح و سالم از ايران خارج کردند و پسرش را جايگزين او نمودند...
پروفسور پوپ
و غارت آثار باستاني ايران
دکتر قاسم غني:
«پروفسور پوپ از هندوستان آمده، مي خواهد گوشي از اعليحضرت ببرد که قول گرفته کمک فرمايند به مؤسسه او.
اين مرد جز پول هيچ چيز سرش نمي شود و حقيقتاً براي به دست آوردن آن از هيچ چيز فروگذار نمي کند... درس ايراني و عربي دائر کرد و به ثمن بخس بعضي ايرانيان و يا يهودي هاي مستشرق رانده شده از اروپا را جمع وجور کرد. بعد اسم مؤسسه خود را "مؤسسه آسيا" گذاشت. با هند و ممالک عرب هم سروکار يافت.
در جامعه متخصصين آمريکايي يک نوع شارلتان و متظاهر و پيرو دنيا و اهل تجارت معرفي شد. به نام دکتر اکرمان معروف است. آن هم پيرزن شيادي است...»
چرا دانشگاه شيکاگو
سيصد کتيبه گلي دوره هخامنشي را به ايران پس داد؟
در دو رساله منتشر
نشده او
سير تحول فکري زنجاني را
ميتوان در دو رساله اوّليه او بررسي کرد. رساله اوّل «بستانالحق» نام
دارد و به سال 1323 ق. نگاشته شده؛ در آستانه نهضت مشروطيت. رساله دوّم،
«مکالمات با ميرزا يعقوب»، به چهار سال بعد، به دوران پس از انحلال مجلس
اوّل تا سقوط محمدعلي شاه، يعني به سالهاي 1326- 1327 ق.، تعلق دارد...
سخنراني در
همايش بزرگداشت يکصدمين سال انقلاب مشروطيت
پنج
ويژگي تجددگرايي افراطي در دوران قاجاريه
برخي از
محققين تصوّر ميکنند که فراماسونري ايران در زمان مشروطه چون وابسته به
گرانداوريان فرانسه بود و گرانداوريان (لژ اعظم)
گويا مُلهم از آرمانها و شعارهاي انقلاب فرانسه بود، پس فراماسونهاي
ايراني به دنبال تحقق شعارهاي انقلاب فرانسه (آزادي، برابري، برادري) بودند
و افراد وابسته به استعمار نبودند...
سخنراني در همايش «جريانهاي فکري مشروطيت»
برخي
مقدمات نظري در مبحث مشروطيت
اگر
بخواهيم انقلاب مشروطه را صرفاً بر اساس جريانهاي فکري بررسي کنيم و نقش
قدرتهاي استعماري را، که بسيار مؤثر بودند در تحولات آن روز، ناديده
بگيريم بحث ما بحث ناقصي خواهد بود و به ارائه يک تصوير واقعگرايانه از
آنچه بر ما رفت در دوران انقلاب مشروطه، و سرانجام منجر شد به تأسيس سلطنت
پهلوي، نخواهد انجاميد...
گفتگو با
علي پيرحسينلو
ريشه همه ناکامي هاي
جامعه ايران در فقر انديشه سياسي و اجتماعي نهفته است. تا زماني که
بنيانهاي واقعي روشنفکري در ايران شکل نگيرد، يعني گروه قابل اعتنايي از
نخبگان فکري واقعاً مولد انديشه در عرصه هاي
مختلف علوم اجتماعي در مديريت سياسي جامعه ما نقش مؤثر نداشته باشند،
برنامه هاي
اصلاحي و حرکتهاي اجتماعي هماره با ناکامي مواجه خواهد بود...
هخامنشيان
و تسلسل تمدن ايراني
ما هيچ دليل موجهي نداريم که
ميان ايران پيش از اسلام و ايران اسلامي تعارض کاذب ايجاد کنيم. اين همان
رويهاي است که در دوران پهلوي در پيش گرفته بودند و سعي ميکردند تاريخ
ايران اسلامي را در مقابل تاريخ ايران باستان قرار دهند و از اين طريق
شووينيسم باستانگرايانه ايراني را، که خودشان ساخته بودند، گسترش بدهند و
هوّيت ملّي ما را در مقابل هوّيت دينيمان و در تعارض با هم قرار دهند. اين
تلاش مجدداً به شکل ديگر و اين بار از منظر دفاع از ايران اسلامي شروع شده
است...
ساسونها،
سپهسالار و ترياک ايران
مقاله «ساسونها، سپهسالار و
ترياک ايران» را در تابستان سال 1370 نگاشتم و در مطالعات سياسي (کتاب
اوّل، پائيز 1370) منتشر کردم. مباحث مفصل مربوط به خاندان ساسون و تجارت
جهاني ترياک در سده نوزدهم ميلادي و جايگاه آن در تحولات ايران معاصر، به
گمان من، حائز اهميت فراوان است...
راز استيلاي جهاني
غرب
در سده شانزدهم شاهد
يک
تکانه عظيم تمدني
در دو کانون
شرق اسلامي
و
غرب مسيحي
هستيم. اين تکانه در کانون شرق اسلامي سه دولت مقتدر
هند،
ايران
و
عثماني
را پديد ساخت و در کانون اروپاي غربي امپراتوريهاي مستعمراتي
اسپانيا، پرتغال، انگلستان، هلند و فرانسه را. کانون اسلامي پس از يک دوران
شکوفايي در سده هيجدهم رو به افول نهاد، کانون اروپاي غربي استوار و
استوارتر شد و سرانجام سلطه جهاني خويش را تأمين نمود...
به مناسبت سالگرد شهادت ميرزا تقي خان اميرکبير
سيماي تاريخي
يک دولتمرد
عباس امانت با خصومت و عناد
به اميرکبير برخورد کرده و کوشيده تا به دليل سرکوب شورشيان بابي و قتل
عليمحمد شيرازي (باب) از اميرکبير انتقام بگيرد. عباس امانت در کتاب فوق
ميرزا تقي خان اميرکبير را، برخلاف آنچه در فرهنگ سياسي و تاريخنگاري
ايران رايج است، علاقمند يا وابسته به استعمار بريتانيا جلوه ميدهد و
مستنداتي نيز براي اين ادعاي بزرگ ندارد...
سيماي خانوادگي
جرج کندي يانگ طرّاح و فرمانده کودتاي 28 مرداد
1332
جرج کندي يانگ از چهره هاي سرشناس سياسي و
اطلاعاتي تاريخ معاصر بريتانياست که به دليل جايگاه برجسته اش در حوادث
معروف به "توطئه عليه دولت ويلسون" و نقش او در ايجاد شبکه هاي سرّي پيمان
ناتو در دوران جنگ سرد، به ويژه شبکه گلاديو در ايتاليا، مورد توجه جدّي
پژوهشگران بريتانيا و ساير کشورهاي غربي است...
بررسي
اسناد و منابع کودتا
اسفنديار بزرگمهر در
حال راهنمايي اشرف پهلوي
فتح الله اميرعلايي (با کت و شلوار و کراوات) و غلامرضا پهلوي(با
کلاه و عينک)
نيز در عکس ديده مي شوند.